Αλλάζοντας με μια μπάλα τη ζωή ενός βαρυποινίτη

Ημερομηνία:  26 Μαϊος 2018 Συγγραφέας: 
Κατηγορία:  Ποδόσφαιρο
Αλλάζοντας με μια μπάλα τη ζωή ενός βαρυποινίτη

Γράφει ο Γιώργος Αράπογλου

Απόψε είναι βραδιά τελικού Champions League. Όλοι οι ποδοσφαιρόφιλοι ετοιμάζονται ήδη από μέρες, κάνουν τις σχετικές προετοιμασίες για τις μαζώξεις σε σπίτια ή καφετέριες για να δουν το μεγάλο παιχνίδι, επιλέγουν ομάδα που θα υποστηρίξουν, κάνουν τα σχετικά καλαμπούρια, ψωνίζουν μπίρες και παραγγέλνουν πίτσες, περιμένουν να απολαύσουν με οικογένεια και φίλους μια ποδοσφαιρική γιορτή.

Είναι η γιορτή του ποδοσφαίρου της λάμψης, των εκατομμυρίων, των φλας, των βίντεο, της προβολής και της πολυτέλειας. Η επιτομή του επαγγελματισμού, από δυο ιστορικές ομάδες της Ευρώπης που όλος ο ποδοσφαιρικός πλανήτης θαυμάζει.

Μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από το Κίεβο, στην περιοχή του Δομοκού, κάποιοι άλλοι άνθρωποι, αναμένουν με την δική τους ανυπομονησία την αποψινή ποδοσφαιρική βραδιά. Υπό διαφορετικές συνθήκες, χωρίς φώτα, παρέες και την θαλπωρή του καναπέ ή την δροσιά της τηλεόρασης στη βεράντα.

Είναι οι κρατούμενοι στις φυλακές Δομοκού, τους οποίους συνάντησε η Pressing Team το πρωί της περασμένης Τετάρτης, σε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, διαφορετικό από τους άλλους. Σε έναν αγώνα που αναδεικνύει μια διαφορετική εικόνα του ποδοσφαίρου, αυτήν που ενώνει διαφορετικούς κόσμους με “όπλο” μια μπάλα και μόνο όνειρο την αίσθηση της ελευθερίας.

“Αίσθηση” γιατί πολλοί από τους αντιπάλους μας σε αυτόν τον αγώνα, θα περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους πίσω από ένα κελί, καταδικασμένοι για σκληρά εγκλήματα, τα οποία διέπραξαν. Για δυο ώρες, όμως, είχαν την ευκαιρία να ζήσουν “όπως όλοι οι άλλοι”, κλωτσώντας μια μπάλα στο καινούριο γήπεδο των φυλακών, παρέα με ανθρώπους που δεν γνώριζαν και που ήξεραν πως, όταν η φυλακή κλείσει, θα φύγουν και θα γυρίσουν στην δική τους πραγματικότητα.

 

Η ΑΡΧΗ

Αλλά, ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Για όσους δεν γνωρίζουν, Η Pressing Team, όπως ονομάζεται η ομάδα που ηγείται της καμπάνιας «Pressing στον Αθλητισμό και τον Πολιτισμό», δημιουργήθηκε από δημοσιογράφους του αθλητικού  και όχι μόνο ρεπορτάζ με σκοπό τη διοργάνωση αθλητικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων για την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για κοινωνικά ζητήματα, όπως η φτώχεια, η αστεγία και ο κοινωνικός αποκλεισμός, καθώς και η αξιοποίηση του αθλητισμού ως εργαλείο στον αγώνα για μια καλύτερη κοινωνία.

Με αυτό το σκεπτικό, επανενεργοποιήσαμε μια παλιά συνεργασία που είχαμε με την Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής, υπηρεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τους ζητήσαμε να οργανώσουμε έναν αγώνα, όπως και παλαιότερα, μέσα στο Κατάστημα Κράτησης Κορυδαλλού. Τότε ήταν που μας έδωσαν την ιδέα. «Γιατί να μην το κάνουμε στο αντίστοιχο κατάστημα του Δομοκού». Η πρώτη μας σκέψη ήταν αρνητική. Η απόσταση και οι δυνατότητές μας δεν έδειχναν να το επιτρέπουν. Με λίγο πιο ψύχραιμη επεξεργασία, όμως, το είδαμε σαν πρόκληση. Το θέσαμε ως πρόταση και έγινε αποδεκτή με ενθουσιασμό.

Η προετοιμασία ήταν έντονη, είχε αρκετές δυσκολίες, αλλά τελικά, τα καταφέραμε. «Σπάσαμε» τον μικρό κουμπαρά μας για να νοικιάσουμε ένα βαν που να μας χωράει όλους και για τα έξοδα μετακίνησης, δώσαμε ραντεβού και… φύγαμε για μια, όπως αποδείχθηκε, συγκλονιστική εμπειρία.

Μαζί μας, έκανε την τιμή και ταξίδεψε και ο πρόεδρος του ΠΣΑΤ (Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αθλητικού Τύπου), Γιάννης Θεοδωρακόπουλος, τον οποίο συναντήσαμε λίγες μέρες πριν και του ζητήσαμε την αρωγή του Συνδέσμου σε όσα ζητήματα ξεπερνούν τις δικές μας δυνάμεις. Η ανταπόκρισή του ήταν άμεση και έτσι, παρά το βάρβαρο της ώρας συνάντησης για να ξεκινήσει το ταξίδι μας, ήταν από τους πρώτους εκεί για να ακολουθήσει.

Σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής, είχαμε ευχάριστο κλίμα, αλλά ουδέποτε πέρασε από το μυαλό μας η αίσθηση ότι πάμε μια… εκδρομή. Γνωρίζαμε ότι πάμε να συναντήσουμε δύσκολους ανθρώπους, που οι επιλογές τους έφεραν σε μονοπάτια που όλοι εμείς αδυνατούμε να αντιληφθούμε και μέσα μας ελπίζουμε να μην συναντήσουμε ποτέ. Γι’ αυτό και μόλις το βαν μας σταμάτησε πίσω από την σιδερένια πόρτα της περίφραξης και ο μηχανισμός που την άνοιγε μπήκε σε λειτουργία, τα χαμόγελα άρχισαν να λιγοστεύουν και η έκφραση αμηχανίας άρχιζε να σχηματίζεται στο πρόσωπο.

Οι φύλακες μας περίμεναν χαμογελαστοί. Εκείνοι ξέρουν. Βλέπουν πολλά κάθε μέρα. Η συμπεριφορά τους μας έκανε να αισθανθούμε ασφάλεια. Βασική πληροφορία που πρέπει να ξέρει κάποιος που μπαίνει έστω και ως επισκέπτης στις φυλακές, είναι ότι για να ανοίξει η επόμενη πόρτα, πρέπει πρώτα να κλείσει πίσω σου η προηγούμενη. Όταν, λοιπόν, μετά τον απαιτούμενο έλεγχο στοιχείων περάσαμε κάτω από το ηλεκτρονικό μηχάνημα που κάθε φορά που “σφύριζε”, μας έφερνε έναν ενστικτώδη τρόμο, χαιρετηθήκαμε με τους εκπροσώπους της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής και της Διεύθυνσης Υπηρεσιακής Επάρκειας και Διαχείρισης Κρίσεων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, εκπρόσωποι των οποίων παραβρέθηκαν στις φυλακές, καθώς και τον αρχιφύλακα των φυλακών, Γιώργο Γκίζα, που μας περίμεναν και μας υποδέχθηκαν με χαμόγελο. Και μετά, προχωρήσαμε προς τα μέσα…

Η ΠΡΩΤΗ ΑΙΣΘΗΣΗ

Δεν είναι εύκολο να περιγράψει κανείς το συναίσθημα. Όταν κλείνει η βαριά σιδερένια πόρτα πίσω σου, παρ’ όλο που ξέρεις ότι σε λίγες ώρες θα ξαναβγείς και θα επιστρέψεις στην κανονική σου ζωή, δεν μπορείς να μην νιώσεις ένα σφίξιμο στο στήθος. Η πρώτη κίνηση που κάνεις είναι να ψάξεις το τηλέφωνό σου να πάρεις τη γυναίκα σου, να ακούσεις τη φωνή του γιου σου. Αλλά, το τηλέφωνο το έχεις αφήσει εκτός. Και παρ’ όλο που ξέρεις ότι δεν κινδυνεύεις, νιώθεις απελπιστικά μόνος και τρομαγμένος για το άγνωστο.

Και το άγνωστο το συναντάς λίγα λεπτά μετά, όταν περνάς μέσα από τις πτέρυγες και συναντάς κρατούμενους-εργαζόμενους στις φυλακές που προσφέρουν κοινωνική υπηρεσία σε αντάλλαγμα μείωση της ποινής. Αν δεν σου το ανέφερε αυτό ο αρχιφύλακας, θα έλεγες απλώς ότι πρόκειται για πολιτικό προσωπικό των φυλακών.

Μπαίνοντας στο προαύλιο του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας, είναι όλα διαφορετικά. Δεν τους κοιτάς εσύ, σε κοιτούν εκείνοι. Εσύ είσαι αυτός που μπαίνει και διαταράσσει την καθημερινότητά τους. «Ποιος είσαι;», ρωτάει το βλέμμα τους που σε παρακολουθεί διαπεραστικά σε κάθε σου βήμα. Όμως, δε νιώθεις απειλή. Όχι, σε κανένα σημείο δεν νιώθεις απειλή. Και αυτό είναι το πρώτο πράγμα που σου δίνει τη δυνατότητα να αντιληφθείς ότι κάτι καλό γίνεται εδώ.

Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ

 

Την αίσθηση αυτή, την επιβεβαιώνει ο διευθυντής του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας του Καταστήματος Κράτησης Δομοκού, Δημήτρης Μπατζάκας, που μας μίλησε για τα προγράμματα εκπαίδευσης, τον ρόλο του εκπαιδευτικού και την αποστολή του μέσα σε μια δύσκολη κοινωνική συνθήκη. 

«Το σχολείο ήταν κλειστό με αναστολή λειτουργίας. Επαναλειτούργησε το 2016  μέχρι σήμερα. Είναι πραγματικά πολύ σημαντικό το να υπάρχει ένα σχολείο στις φυλακές γιατί αυτή τη στιγμή είναι μάλλον το μοναδικό μέσο μείωσης της υποτροπής στην εγκληματικότητα. Σύμφωνα με τις Αρχές Εκπαίδευσης Ενηλίκων, υπάρχει η μάθηση που μετασχηματίζει τους ανθρώπους. Είτε λίγο είτε πολύ, οι άνθρωποι μετασχηματίζονται με την εκπαίδευση, οπότε έχουμε σίγουρα θετικά αποτελέσματα. Το πόσο θετικά αυτό διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο, από κρατούμενο σε κρατούμενο», μας λέει με πάθος για αυτό που κάνε. Η αρχή, ωστόσο, δεν ήταν εύκολη.

«Ξεκινήσαμε το ’16 με μηδέν συμμετοχές. Κάναμε τις πρώτες εγγραφές και για οκτώ μήνες περίπου ήμουν ο μόνος εκπαιδευτικός.  Έκανα μόνος τα μαθήματα, όσα μου επιτρέπει το πτυχίο μου και σιγά σιγά άρχισε να επανδρώνεται και να έχουμε και εκπαιδευτικούς, ωρομίσθιους και μόνιμους. Ξεκινήσαμε με τρία τμήματα το 2016-17, με περίπου 45 άτομα, αλλά έκανα και μια προσπάθεια και γράψαμε και στο Λύκειο ως κατ’ ιδίαν διδαχθέντες 7 άτομα και τους βοηθούσαμε με ενισχυτική διδασκαλία. (Σημείωση: Υπάρχει μια κατηγορία μαθητών που συνήθως έχουν αναπηρία ή προβλήματα που δεν μπορούν να πάνε στο σχολείο. Βγαίνει μια ειδική άδεια που τους χαρακτηρίζει ως “κατ’ ιδίαν διδαχθέντες”, διαβάζουν από το σπίτι και δίνουν γραπτές εξετάσεις μόνο τον Ιούνιο. Οι κρατούμενοι δεν μπορούν να πάνε στο σχολείο, άρα έρχονται στις φυλακές οι καθηγητές.)

Φέτος ήμασταν πιο οργανωμένοι, είχαμε περισσότερη βοήθεια από το Υπουργείο και έχουμε 5 τμήματα και 22-23 μαθητές στο Λύκειο εγγεγραμμένους. Είχαμε 20 και ήρθαν κάποιοι με μεταγωγές. Έχουμε και τρεις φοιτητές. Πρώτη φορά στις φυλακές Δομοκού έχουμε φοιτητές που φοιτούν με τις υποτροφίες του ΕΑΠ. Επίσης, δημιουργούμε και εξετάσεις Δημοτικού. Έρχονται από το Υπουργείο και περνούν μια εξέταση για να πάρουν απολυτήριο Δημοτικού. Έχοιυμε δώσει μέχρι σήμερα γύρω στα 15».

 Τι περιλαμβάνουν τα μαθήματα;

«Έχουμε και μια τάξη που βοηθάμε με φροντιστήρια το Λύκειο. Μόνοι μας, εθελοντικά, χωρίς να μας το επιβάλει το πρόγραμμα. Δημιουργούμε προσωρινά μια τάξη, με τη βοήθεια της υποδιευθύντριας, για να βοηθήσουμε το Δημοτικό να μάθει και να διαβάζει για να δώσει εξετάσεις και να πάρει το απολυτήριο να εγγραφεί στο Γυμνάσιο. Τα μαθήματα για το ΣΔΕ του Λυκείου είναι κανονικά. Τα ΣΔΕ δεν έχουν αναλυτικό πρόγραμμα. Είναι Γυμνάσιο και τα μαθήματα είναι μαθηματικά, φυσικές επιστήμες, πολιτιστική αγωγή, κοινωνική εκπαίδευση, γλώσσα αγγλική και ελληνική. Δεν υπάρχει αναλυτικό πρόγραμμα. Το φτιάχνουμε μέσα στην τάξη βάσει των αναγκών των μαθητών μας. Βλέπουμε τι ανάγκες έχουν και τι κενά υπάρχουν και δημιουργείται ένα “μαθησιακό συμβόλαιο”. Λέμε αυτό θα κάνουμε».

Όπως μας αναφέρει ο δάσκαλος, οι δράσεις δεν σταματούν εκεί. Μεταξύ άλλων, υπάρχει επιπλέον θεατρική ομάδα που κάνει πολλά όμορφα πράγματα. 

«Δημιουργήθηκε, με την βοήθεια του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Θεατρική ομάδα από πέρσι. Ανεβάσαμε ένα θεατρικό, το οποίο ήταν ουσιαστικά μια πρόβα γιατί δεν μπορούσαμε να κάνουμε κάτι περισσότερο. Φέτος, όμως, θα ανεβάσουμε τους «Παίκτες» του Γκόγκολ. Έχουμε κάνει θερινό σχολείο το καλοκαίρι και έχουμε κάνει υποδομές, δωρεά σαν σχολείο, κάναμε την μουσική θεατρική σκηνή στην κεντρική αίθουσα των φυλακών, έξω από το σχολείο. Δεν είχε χρησιμοποιηθεί ποτέ. Είχε κατασκευαστεί από το 2008, αλλά δεν είχε πάει ποτέ κρατούμενος εκεί. Πρώτη φορά την εγκαινιάσαμε τα Χριστούγεννα. Έχουμε βοηθήσει στις υποδομές, με δράσεις και πολλά».

 

Η επόμενη ερώτηση τον συννεφιάζει, αλλά υπάρχει αιτιολογία. Η τοπική κοινωνία πώς αντιδρά; Πώς διαχειρίζεται την ύπαρξη φυλακών υψίστης ασφαλείας με κάποιους από τους πιο σκληρούς κρατούμενους της χώρας, λίγα μέτρα από τα σπίτια τους;

«Είναι μια δύσκολη κοινωνία. Ο Δήμος στην αρχή, επειδή είχα έναν γνωστό, μας βοήθησε στην αρχή στην συντήρηση κάποιων μηχανημάτων, από εκεί και πέρα αδιαφόρησε πλήρως. Δεν εμφανίστηκε σε καμία εκδήλωση. Πήγα στα σχολεία, δεν εμφανίστηκε κανένας εθελοντής να βοηθήσει, οι εθελοντές ήρθαν από Αθήνα για το Θέατρο με μεγάλο κόπο και έξοδα από την τσέπη τους. Δεν υπάρχει βοήθεια δυστυχώς».

Το πρόσωπό του φωτίζεται ξανά, όταν τον ρωτήσαμε για την μεγαλύτερη αλλαγή που έχετε δει σε κάποιον από τους μαθητές.

«Έχω δει μεγάλες αλλαγές. Τη σημαντικότερη που έχω δει, δεν μπορώ να την αναφέρω. Αλλά έχω δει αρκετές. Ένα παράδειγμα: Ένα παιδί Ρομά αλβανικής καταγωγής που ζει στη Θήβα και γεννήθηκε εκεί. Στις φυλακές Αυλώνα ήταν πάντα με το μαχαίρι στην τσέπη. Είτε πήγαινε στο σχολείο είτε όχι, το είχε εκεί. Τον έλεγαν “Αντεροβγάλτη”. Δεν είχε απολυτήριο Δημοτικού. Αυτός ο άνθρωπος μόνος του μου είπε “Δάσκαλε, πέταξα τα μαχαίρια, δεν ξαναασχολούμαι με το έγκλημα. Μου άρεσε πολύ το σχολείο”. Τώρα είναι στο Γυμνάσιο, είναι στην Θεατρική Ομάδα. Πολλές φορές μπορεί να είναι θεατρινισμός αυτό, γιατί οι κρατούμενοι μας χειρίζονται κάποιες φορές για να ωφεληθούν. Όσο θεατρινισμός και να είναι αυτό, πιστεύω ότι υπάρχει μια μεγάλη αλλαγή σε αυτό το παιδί και μακάρι να συνεχιστεί. Εγώ του είπα να συνεχίσει και να πάει και στο Λύκειο. Πριν δεν ήξερε καν να γράφει».

Αυτή είναι η νίκη του δασκάλου;

«Η νίκη του δασκάλου για μένα προσωπικά είναι να προσφέρει αυτό που μπορεί σε όσο μεγαλύτερο βαθμό γίνεται. Και τα αποτελέσματα είναι ανεξάντλητα. Η νίκη του δασκάλου είναι να προσφέρει με την ψυχή του. Σε αυτό τον χώρο πρέπει να προσφέρεις με την ψυχή σου, με το φιλότιμο. Αν δεν το κάνεις, δεν έχεις αντιληφθεί το πρόβλημα. Οι επαγγελματίες εκπαιδευτικοί βοηθούν μεν, αλλά θεωρώ ότι χωρίς την ψυχή, δεν μπορούν να κάνουν σωστή δουλειά εδώ. Είναι η προσωπική μου εκτίμηση».

Ο ΑΓΩΝΑΣ

Ο δάσκαλος μας άνοιξε μια αίθουσα διδασκαλίας για να φορέσουμε τις εμφανίσεις που μας προσέφερε η UMBRO GREECE και, στη συνέχεια, βγήκαμε στο γήπεδο, όπου μας περίμενε μια μεγάλη έκπληξη. Περίπου 100 κρατούμενοι, είχαν πιάσει ήδη θέση γύρω από τον αγωνιστικό χώρο και έκαναν χάζι με την αμηχανία μας.

Πρώτες αναγνωριστικές πάσες. Είναι πιο καλά γυμνασμένοι από εμάς. Αυτό φαίνεται με γυμνό μάτι. Αγωνιστικά θα μας τσακίσουν. Όμως, είναι χαρούμενοι και χαμογελαστοί.  Ζητάμε να βγάλουμε φωτογραφίες. «Έλα, έλα ρε να σε βγάλουνε φωτογραφία τα παιδιά», λέει ένας. Αγκαλιαζόμαστε, κάνουμε πλάκα, ανταλλάσσουμε πάσες, γελάμε. Και όμως, κάποιοι από αυτούς έχουν απασχολήσει την δημοσιότητα για μεγάλα εγκλήματα που έχουν διαπράξει.

 

«Μα καλά, έβγαλες φωτογραφία αγκαλιά με βαρυποινίτη;», με ρώτησε κάποιος την επόμενη μέρα που το συζητούσαμε. «Όχι, έβγαλα φωτογραφία με κάποιον συμπαίκτη μου στη μπάλα», του απάντησα. Αυτή ήταν η αίσθησή μου εκείνη τη στιγμή. Γι’ αυτό είχα πάει, όχι για να βγάλω “κίτρινες ιστορίες”. Το ποδόσφαιρο μας ενώνει, μας αλλάζει, μας κάνει να σκεφτόμαστε αλλιώς.

Έξω από τις γραμμές του γηπέδου, ο καθένας κουβαλάει την δική του ιστορία. Με κλοπές, ναρκωτικά, φόνους, βεντέτες και πολλά άλλα που δεν τα χωράει ο νους. Στο χορτάρι είμαστε όλοι ίδιοι. Βασικά, αυτοί είναι καλύτεροι. Τακουνάκια, πάσες, πάνω κάτω, τάκλιν, τρομερές αποκρούσεις. Εμείς, αλλού γι’ άλλού. Μέχρι και trash talking που προσπαθήσαμε να τους κάνουμε, μόνο να γελάσουν καταφέρναμε. Πρώτα 20’ με το σκορ στο 6-0 ήδη. Ευτυχώς, ένας νεαρός Αλβανός με πνευμόνια και τεχνική αποφάσισε  να μας βγάλει από τη δύσκολη θέση. Έβαλε τρία γκολάκια γρήγορα γρήγορα, προσπάθησε περισσότερα, αλλά η ομάδα δεν βοηθούσε.

Ένας άλλος, Ρομά από την Ξάνθη, που όπως μας είπε μετά είχε παίξει ακόμα και σε τοπικό επίπεδο, κάποια στιγμή αγανάκτησε και μας έκανε αλλαγή μόνος του. Μετά, βέβαια, μας έκανε πλάκα. «Στο παιχνίδι παίζω για να κερδίσω πάντα. Αλλά και μόνο που είστε εσείς εδώ και παίξαμε με διαφορετικά πρόσωπα, εδώ, στον ανοικτό χώρο, να ξέρετε ήταν πολύ σημαντικό για εμάς».

Ευτυχώς, η βροχή έβαλε τέλος στην ποδοσφαιρική… συντριβή μας και όλοι μαζί παρέα πήγαμε στον χώρο του σχολείου για φαγητό και κουβέντα.

 

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ ΜΕ ΒΑΡΥΠΟΙΝΙΤΕΣ

Πήραμε καρέκλες από τις τάξεις και κάναμε ένα πηγαδάκι. Σε μια γωνιά, ο μάγειρας των φυλακών είχε φέρει χειροποίητη πίτσα και λουκανικοπιτάκια, μαζί με αναψυκτικό για να μας κεράσουν. Κάτσαμε παρέα και αρχίσαμε να σχολιάζουμε το παιχνίδι. Και όχι μόνο. Το ένα έφερε το άλλο. Ήμασταν πια παρέα.

«Σας ευχαριστούμε για την παρουσία σας εδώ η οποία ήταν πολύ σημαντική για εμάς. Θα θέλαμε με την ευκαιρία να ζητήσουμε από όποιον ενδιαφέρεται αθλητικό υλικό. Η δουλειά των Σωφρονιστικών υπαλλήλων δεν είναι να είμαστε ούτε δικαστές, ούτε Θεοί στις φυλακές. Είμαστε εδώ για να συνεργαζόμαστε και να βοηθάμε ώστε και οι συνθήκες να γίνονται καλύτερες, αλλά και οι κρατούμενοι να βγαίνουν πιο ομαλά και καλύτεροι προς την κοινωνία. Για αυτό μας είδατε και να αθλούμαστε και να αγωνιζόμαστε μαζί τους. Ο αθλητισμός ενώνει. Θυμάμαι όταν βγάλαμε για πρώτη φορά στο γήπεδο να αγωνιστεί η Πτέρυγα Β’ υπήρχε τρομερή συγκίνηση, οι ίδιοι οι κρατούμενοι το είδαν σαν εκδρομή. Ξεφεύγουν από την καθημερινότητα μέσω του αθλητισμού, υπάρχει στους χώρους γυμναστήριο, γήπεδο ποδοσφαίρου και μπάσκετ, αλλά και πινγκ πονγκ. Στις σκέψεις είναι το επόμενο διάστημα να γίνει και ένα πρωτάθλημα ανάμεσα στις πτέρυγες ποδοσφαίρου», μας είπε ο αρχιφύλακας Γιώργος Γκίζας.

Η τελευταία αυτή πρόταση προκάλεσε ενθουσιασμό σε όλους. «Ναι, να το κάνουμε!» είπαν με χαρά. Ο ανταγωνισμός ξεκίνησε ήδη. Η πτέρυγα Β’ διεκδικεί τον τίτλο της καλύτερης ομάδας. Καλαμπούρια, πειράγματα, στοιχήματα με τούρτες για τον ηττημένο. Όπως όταν παίζουμε με φίλους στο 5x5. Μόνο που δεν είναι για όλους έτσι.

«Ήταν σημαντική η επίσκεψη σας και ο αγώνας σήμερα μας έκανε λίγο να ξεφύγουμε από την καθημερινότητα και θέλουμε να γίνονται πιο συχνά τέτοιοι αγώνες. Πιο καθαρά παίζουμε εδώ μέσα παρά έξω. Κάποιοι από εμάς είχαν αγωνιστεί και σε ομάδες όταν βρισκόντουσαν εκτός φυλακής. Όσοι έχουμε αγωνιστεί σε ομάδες αυτή η δράση μας έφερε πολλές όμορφες αναμνήσεις», μας λέει κάποιος.

«Θέλουμε από την μεριά μας να σας ευχαριστήσουμε και θα βοηθήσουμε, ώστε να επικοινωνηθεί και να έρθουν κι άλλες ομάδες εδώ στις φυλακές Δομοκού να αγωνιστούν», απαντά με τη σειρά του ο πρόεδρος του ΠΣΑΤ, Γιάννης Θεοδωρακόπουλος.

Κάποιος με βλέπει που παρακολουθώ τη συζήτηση και μου λέει: «Ναι, αλλά δεν σε βλέπω να κρατάς σημειώσεις. Να πεις να μας στείλουν μπάλες. Και μπάσκετ και ποδόσφαιρο. Και διχτάκια για τέρματα. Αυτά μας λείπουν». Το σημειώνω και του λέω ότι την επόμενη φορά θα πρέπει να παίξει μαζί μας. «Θα παίξω και θα δεις ότι μπορεί να είμαι χοντρός, αλλά μπάλα ξέρω!».

Η ώρα περνάει. Σε λίγο κλείνει η φυλακή και πρέπει να επιστρέψουν. Ζητάμε να βγάλουμε μια ακόμα ομαδική φωτογραφία. Βγάζουν με χαρά. Υποσχόμαστε ότι δεν θα δημοσιεύσουμε καμία φωτό χωρίς επεξεργασία στα πρόσωπα. Ο πιο “διάσημος” όλων, αρπάζεται. «Ρε, βγάλε ό,τι θέλεις, δεν με νοιάζει. Μόνο που…», κομπάζει μια στιγμή και μετά λέει: «Θέλω να σου ζητήσω μια χάρη. Να, εδώ εμείς δεν έχουμε φωτογραφίες να στέλνουμε στους δικούς μας. Από αυτές που έχεις βγάλει, μπορείς να μας τυπώσεις και να μας στείλεις μερικές με γράμμα να τις έχουμε;». Φωτογραφίες. Αυτό ζήτησαν. Φωτογραφίες και μπάλες. Ναι, θα σας στείλουμε, του λέμε. Φεύγει ικανοποιημένος. Φαίνεται ότι είναι σκληρός άνθρωπος. Από αυτούς που σίγουρα δεν θες να δυσαρεστήσεις. Αλλά αυτό φάνηκε να το είχε ανάγκη. Και εμπιστεύθηκε ότι δεν τον κοροϊδεύουμε. Ξέρει ότι θα το κάνουμε, όχι γιατί τον φοβόμαστε. Αλλά, γιατί είναι υπόσχεση που δόθηκε αφού παίξαμε μπάλα.

Η ΞΕΝΑΓΗΣΗ ΚΑΙ Ο ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ

Μαζέψαμε τα σκουπίδια, αποχαιρετιστήκαμε και φύγαμε προς την έξοδο. Ο αρχιφύλακας βρίσκει ευκαιρία να μας κάνει μια μικρή ξενάγηση στους χώρους των φυλακών. Μπήκαμε στις πτέρυγες, πήγαμε στα ιατρεία, στο καταπληκτικό γυμναστήριο που έχουν φτιάξει οι κρατούμενοι με δικά τους αποκλειστικά έξοδα, βρεθήκαμε στα προαύλια κάθε πτέρυγας, περάσαμε έξω από τα κλειστά κελιά. Κάποιοι έβγαζαν το κεφάλι τους από το άνοιγμα της πόρτας και μας χαιρετούσαν. Η καρδιά σφίγγει ξανά. Δεν είναι ώρα για αστεία και χαβαλέ. Αυτά πέρασαν. Τώρα ήρθε η ώρα για επιστροφή στην πραγματικότητα.

Ο Αρχιφύλακας Γκίζας πλέον μας μιλάει για την καθημερινότητα των φυλακών. «Έχουν δει πολλά τα μάτια μας. Πράγματα που δεν μπορούμε να πούμε προς τα έξω. Η φυλακή είναι μια κοινωνία όπως έξω. Μια σκληρή, ταξική κοινωνία. Υπάρχουν πλούσιοι και φτωχοί. Οι πλούσιοι εκμεταλλεύονται τους φτωχούς. Προσπαθώ να είμαι δίκαιος, να ακούω τα αιτήματά τους. Η δουλειά μου δεν είναι να τους τιμωρώ και να τους φέρομαι βάναυσα. Όταν πρωτομπήκα στη δουλειά, συνάντησα άγριες συμπεριφορές από τους φύλακες, ακόμα και με ασήμαντη αφορμή. Δεν είναι αυτή η δουλειά μας. Είναι να τους δώσεις ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης. Τυχαίνει να συναντώ στο μετρό της Αθήνας ανθρώπους που με χαιρετούν και δεν τους θυμάμαι ότι έχουν περάσει από τα χέρια μου. Όταν μου λένε ότι πήγαν σχολείο, έψαξαν για δουλειά, προσπαθούν να αφήσουν πίσω το παρελθόν, νιώθω νικητής. Αλλά αυτοί είναι η εξαίρεση. Οι περισσότεροι, δυστυχώς, ξαναγυρίζουν στις φυλακές».

Το λέει με στενοχώρια. Δεν κρύβει τα λόγια του. Η ζωή στις φυλακές είναι σκληρή. Και δεν υπάρχει κίνητρο για κάποιον να κάνει αυτή τη δουλειά. Αλλά, παραδέχεται ότι έχουν γίνει προσπάθειες. «Παλιά η κατάσταση ήταν πολύ άσχημη. Από το ’15 και μετά είναι αλήθεια πως έχε γίνει προσπάθεια από το Υπουργείο να αλλάξει η κατάσταση. Το Κατάστημα Δομοκού είναι πιο σύγχρονο και από τότε που φτιάχτηκε έγινε σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Σίγουρα υπάρχουν πάρα πολλά ακόμα που πρέπει να γίνουν. Τα ζητάμε συνεχώς. Βλέπουμε, όμως, μια διάθεση και αυτό δείχνει ότι έστω και με αργούς ρυθμούς, μπορεί η κατάσταση να βελτιωθεί περισσότερο».

Τελικά, είχε νόημα η παρουσία μας εδώ; τον ρωτάμε. «Σίγουρα. Δεν γίνονται συχνά, αλλά όποτε δίνεται η ευκαιρία είναι για όλους καλό. Βοηθάει στο να αθλούνται, να εκτονώνονται και να επιστρέφουν με άλλη διάθεση στο κελί. Παίρνουν μια γεύση… ελευθερίας».

 

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Αυτή η τελευταία φράση ήταν που μας συντρόφευσε στην έξοδο. Κάποτε, ένας πολύ σοφός άνθρωπος μου είχε πει “Όταν βάζεις το χέρι στην τσέπη και πιάνεις τα κλειδιά του σπιτιού σου, να ξέρεις ότι δεν έχεις να φοβάσαι τίποτα”. Τότε ήμουν αρκετά νεαρός για να το καταλάβω αμέσως, αλλά με την πάροδο των χρόνων, όχι μόνο αντιλήφθηκα τι ήθελε να πει, αλλά το έζησα σε όλες του τις εκφάνσεις.

Μετά την εμπειρία της περασμένης Τετάρτης, πρόσθεσα άλλη μια σκέψη στο μυαλό μου που θα την κάνω μότο ζωής. “Το ζεστό κρεβάτι και η οικογένεια είναι το πολυτιμότερο καταφύγιο”.

Η Pressing Team ετοιμάζεται ήδη για τις επόμενες δράσεις της. Με μια μπάλα θα προσπαθήσουμε να γυρίσουμε όσο περισσότερους προορισμούς καταφέρουμε με τις μικρές μας δυνάμεις. Ο πραγματικός αθλητισμός, αυτός που όλους μας ενώνει, θα συνεχίσει να είναι οδηγός για μια καλύτερη ζωή.

Μαζί με μια μπάλα και έναν άνθρωπο να καταφέρουμε να αλλάξουμε, θα είναι το καλύτερο γκολ που θα μπορούσαμε να σκοράρουμε.  

Social Media

 Facebook

 Twitter

 Youtube

 Instagram

Web Stories

Ηλεκτρονικό περιοδικό για τους πραγματικούς πρωταγωνιστές του αθλητισμού. Μια ευρεία πλατφόρμα επικοινωνίας αθλητών, ομοσπονδιών και εραστών του ερασιτεχνικού αθλητισμού και όχι μόνο.

We use cookies to improve our website. Cookies used for the essential operation of this site have already been set. For more information visit our Cookie policy. I accept cookies from this site. Agree